Nợ xấu là gì? Nợ xấu bao lâu thì xóa? (Cập nhật 2022)

nợ xấu là gì

Nợ xấu tín dụng là một khái niệm quen thuộc trong ngành tài chính. Đây cũng là 2 từ khiến khách hàng vô cùng khó chịu và hoang mang khi được thông báo bản thân mắc Nợ xấu. Mặc dù vậy, nhiều khách hàng đi vay có thể sẽ chưa hiểu được nợ xấu là gì, cũng như những ảnh hưởng mà nó mang lại trong quá trình làm hồ sơ vay vốn. 

Để giúp người đi vay hiểu rõ hơn về nợ xấu là gì, vì sao bạn bị mắc nợ xấu? Bị nợ xấu có vay được không? Nợ xấu bao lâu thì xóa?… và các khuất mắc liên quan, mời bạn đọc tham khảo ngay bài viết dưới đây của LendUp nhé!

Nợ xấu là gì?

Nợ xấu nói chung là các khoản nợ quá hạn, khi người đi vay không thể thanh toán đúng như cam kết trong hợp đồng tín dụng; hoặc các khoản nợ bị nghi ngờ về khả năng trả nợ lẫn khả năng thu hồi vốn. Thời gian quá hạn thanh toán trên 90 ngày được coi là nợ xấu (nợ khó đòi).

Trên thực tế, đối với các khách hàng cá nhân nếu thanh toán chậm từ 10 ngày cũng sẽ bị xếp vào nhóm nợ chú ý, có thể bị từ chối bởi một số đơn vị cho vay. Thông tin nợ xấu của khách hàng có thể tìm thấy trên Trung tâm Thông tin Tín dụng quốc gia – CIC (Credit Information Center).

nợ xấu
Nợ xấu là gì? Đây là một hành vi tài chính tiêu cực, mang lại tác động xấu cho cả bên vay và bên cho vay.

Phân loại nợ xấu ngân hàng

Dựa vào quy định mới nhất tại Thông tư 11/2021/TT-NHNN, nợ xấu được chia làm 2 nhóm chính như sau:

Các nhóm Nợ chú ý

Nợ nhóm 1 – Nợ đủ tiêu chuẩn

Nợ nhóm 1 là nhóm các khách hàng có khoản nợ đúng hạn hoặc các khoản nợ quá hạn dưới 10 ngày.  Nếu bạn thuộc nợ nhóm 1 thì không cần quá lo lắng, vì vẫn được đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ và không bị ảnh hưởng đến điểm tín dụng.

Nợ nhóm 2 – Nợ chú ý

Nợ chú ý là những khách hàng bị ngân hàng điều chỉnh lại kỳ hạn thanh toán lần thứ nhất, hoặc có nợ quá hạn từ 10 – 90 ngày.

Trước đây, khách hàng nợ nhóm 2 có thể sẽ không quá lo lắng bởi vẫn còn nhiều ngân hàng và tổ chức tín dụng hỗ trợ cho vay. Tuy nhiên, thời gian gần đây, để phòng tránh rủi ro tín dụng, các ngân hàng đã siết chặt hơn bằng cách loại các đối tượng có nợ chú ý ra khỏi điều kiện vay vốn. Như vậy, khách hàng có nợ chú ý có thể sẽ không vay được.

Như vậy, nếu bạn có nợ chú ý thì cần thanh toán ngay lập tức để không bị đe dọa đến khả năng rơi vào nợ xấu.

Các nhóm nợ xấu

Khách hàng rơi vào nợ nhóm 3 trở đi thì sẽ chính thức bị xếp vào danh sách nợ xấu của ngân hàng, lịch sử tín dụng không tốt và hầu như không có cơ hội vay tiếp.

Nợ xấu nhóm 3 – Nợ dưới tiêu chuẩn

Bao gồm

  • Nhóm nợ đối với các khoản vay đã được điều chỉnh kỳ hạn thanh toán lần 1 nhưng vẫn bị quá hạn dưới 30 ngày.
  • Các khoản nợ được miễn giảm lãi do không đủ năng lực trả nợ;
  • Khoản nợ thuộc một trong các trường hợp chưa thu hồi được trong thời gian dưới 30 ngày kể từ ngày có quyết định thu hồi.

Nợ xấu nhóm 4 – Nợ nghi ngờ

  • Các khoản nợ quá hạn trong thời gian từ 181 – 360 ngày.
  • Các khoản nợ quá hạn đến 90 ngày theo kỳ hạn trả nợ đã điều chỉnh lần đầu.
  • Khoản nợ được tổ chức tín dụng điều chỉnh kỳ hạn thanh toán lần thứ 2 còn trong hạn. 

Nợ xấu nhóm 5 – Nợ có khả năng mất vốn

Nợ xấu nhóm 5 bao gồm:

  • Các khoản nợ đã được điều chỉnh lần 1 nhưng vẫn quá hạn trên 90 ngày theo thời hạn trả nợ cơ cấu lại lần đầu;
  • Khoản nợ quá hạn trên 360 ngày;
  • Khoản nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần 2 nhưng quá hạn theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lần 2.
phân loại nợ xấu là gì
Nợ xấu là gì? – Các nhóm nợ xấu

Hậu quả của nợ xấu là gì?

Có thể nói nợ xấu là một điều tiêu cực trong tín dụng. Bởi một khi bạn bị nợ xấu không chỉ ảnh hưởng tới bản thân, mà còn ảnh hưởng đến người thân và cả bên cho vay nợ. Vậy những ảnh hưởng của nợ xấu là gì? Có thật sự đơn giản như bạn đã nghĩ không?

Hậu quả nghiêm trọng đối với người đi vay

Nợ xấu nhóm 3 – 4 và 5 được xem là mức nợ xấu cao nhất, ảnh hưởng xấu đến cả người đi vay lẫn cho vay. Người cho vay gần như bị mất vốn, còn người đi vay hầu như không vay được tại bất cứ công ty tài chính hay ngân hàng nào trong lần tiếp theo.

Ngoài ra, tất cả các thông tin về khách hàng nợ xấu, bao gồm: họ tên người vay, các khoản vay trong quá khứ, khoản vay hiện tại, ngày quá hạn, công ty/ ngân hàng cho vay, sẽ được lưu giữ tại Trung tâm Thông tn Tín dụng  CIC trong vòng 3 – 5 năm kể từ khi người vay hoàn trả cả gốc và lãi vay.

Việc bị vướng nợ xấu còn ảnh hưởng lớn đến tâm lý của người vay. Đôi khi bạn cũng sẽ gặp bế tắt khi cần đến 1 nguồn tài chính cấp bách mà bị tất cả các bên cho vay từ chối.

nợ xấu có vay được không
Nợ xấu có vay được không? – Người bị nợ xấu nhóm 3 – 5 sẽ bị ngân hàng từ chối cho vay

Tổn thất về phía tổ chức cho vay

Vậy còn tổn thất để lại cho bên cho vay khi có nợ xấu là gì?

Về phía bên cho vay, khi xảy ra nợ khó đòi, bên cho vay phải cố gắng thu hồi vốn bằng việc liên kết với tổ chức thu hồi nợ trong thời gian sớm nhất. Nếu không đòi được nợ thì sẽ tiến hành thu hồi tài sản của bên vay để cấn trừ nợ.

Quá trình thu hồi nợ không chỉ mất nhiều thời gian, mà còn phải bỏ ra nhiều công sức và chi phí. Chính vì vậy, đối với các tổ chức tín dụng, “nợ xấu” là một vấn đề nhức nhối mà họ không hề mong muốn.

Nợ xấu bao lâu thì xóa?

Đối với người nợ nhóm 1 và nợ nhóm 2

Khoản vay dưới 10 triệu đồng

Nếu bạn có khoản vay dưới 10 triệu đồng và đã tất toán, thì không cần lo ngại về lịch sử tín dụng của mình. Bạn vẫn sẽ được hỗ trợ vay bình thường.

Đối với khoản vay trên 10 triệu

Nếu bạn đang có nợ chú ý, hãy nhanh chóng thanh toán và xác nhận trạng thái khoản nợ sau khi tất toán để được cập nhật kịp thời.

Thông tin lịch sử tín dụng của người có nợ chú ý sẽ được cập nhật hàng tháng. Và sau 12 tháng kể từ ngày tất toán nợ xấu lịch thì bạn sẽ được xóa và đủ điều kiện đáp ứng tiêu chí cho vay của ngân hàng.

nợ xấu bao mâu được xóa
Nếu bạn đang có nợ chú ý, hãy nhanh chóng thanh toán

Đối với người nợ nhóm 3, 4, 5

Khi các khoản nợ của bạn đã thuộc nhóm nợ xấu thì lịch sử tín dụng rất khó xóa. Thông thường, khách hàng sẽ không được tham gia cho vay của các tổ chức tài chính / tín dụng trong 5 năm tiếp theo.

Sau 5 năm, lịch sử tín dụng của bạn sẽ được cập nhật và bạn có thể đăng ký vay như bình thường. Tuy nhiên, một số ngân hàng sẽ không hỗ trợ trả góp trọn đời cho khách hàng đã từng có nợ xấu.

Đối với những người có nợ nằm trong nhóm này thì lịch sử nợ xấu chỉ được xóa trên CIC sau 3 – 5 năm tất toán. Vì vậy, lời khuyên dành cho bạn là hãy cố gắng xoay sở trước nguy cơ vướng vào nợ xấu, nếu không sau này sẽ vô cùng khó khăn khi vay vốn tại các tổ chức tín dụng.

Cách xóa nợ xấu là gì?

Trên thực tế, khách hàng một khi đã mắc nợ xấu nhóm 3 đến nợ nhóm 5 thì không thể tự ý xóa đi lịch sử tín dụng dù bằng cách nào đi nữa. Đồng thời, việc làm giả hồ sơ cho vay đối với người có nợ xấu cũng bị xem là vi phạm quy định của tổ chức tín dụng/ ngân hàng.

Theo thời gian, hệ thống CIC sẽ được cập nhật và tự động xóa lịch sử nợ xấu của bạn, thông thường mất từ 3 – 5 năm.

Mặc dù không thể chủ động xóa nợ xấu cá nhân, nhưng nếu khách hàng chủ động thanh toán hết khoản nợ quá hạn để CIC nhanh chóng cập nhật tình trạng khoản nợ xấu đó.

Nguyên nhân phát sinh nợ xấu là gì?

Bạn có biết vì sao mình lại vướng nợ xấu? Nguyên nhân gây ra nợ xấu là gì?

Nguyên nhân từ người đi vay

Nguyên nhân dẫn đến nợ xấu phần lớn đến từ cá nhân người đi vay.

Thứ nhất, người đi vay không thanh toán khoản vay theo đúng thời hạn được ghi trong hợp đồng vay tiền do vô tình quên ngày thanh toán.

Thứ hai, người đi vay đã có một hoặc nhiều khoản nợ tín dụng trước đó (vay tín chấp, mở thẻ tín dụng hạn mức…). Khi không có khả năng trả nợ thường có suy nghĩ sẽ dùng khoản nợ mới để đắp vào nợ cũ. Hành động này dẫn đến nợ chồng nợ, tháng sau tiền thanh toán sẽ cao hơn tháng trước do nợ tồn đọng và nợ mới vay.

Thêm nữa, người vay cố tình thanh toán chậm, hoặc có thể không dự tính trước được khi nào mình có tiền thanh toán. Chẳng hạn như công ty trả lương chậm, trong tháng có phát sinh chi phí bất ngờ mà người vay không chuẩn bị, làm ảnh hưởng đến việc thanh toán nợ định kỳ. 

Tệ hơn, khi người đi vay chi tiêu thả ga bằng cách dùng thẻ tín dụng nhưng lại quên thanh toán dư nợ khi đến hạn. Thẻ tín dụng cũng là hình thức vay vốn, nếu không thanh toán đúng hạn cũng sẽ bị xếp vào nợ xấu. 

nguyên nhân gây nợ xấu là gì
Nguyên nhân bị nợ xấu là gì? Đừng quên thẻ tín dụng cũng là một hình thức nợ nhé!

Ngoài ra, rủi ro nợ xấu tiềm ẩn khi khách hàng được người nhà, bạn bè nhờ đứng tên vay vốn cho, nhưng sau đó họ không có khả năng chi trả; hoặc ích kỷ, không muốn trả đúng hạn vì người đứng tên không phải mình.

Bên cạnh đó, nợ xấu cũng có thể xảy ra do các nguyên nhân sau đây:

  • Dùng thẻ thấu chi ngân hàng theo lương để chi tiêu quá mức.
  • Những biến cố đột ngột xảy đến như tai nạn, bệnh tật….làm mất khả năng lao động để trả nợ.
  • Khách hàng cố tình hối lộ nhân viên tín dụng để được vay tiền trong tình trạng không có khả năng chi trả.
  • Khách hàng vay vốn kinh doanh, đầu tư nhưng bị thua lỗ, thất bại dẫn đến mất khả năng chi trả.

Nguyên nhân từ phía ngân hàng cho vay

  • Mong muốn tăng lợi nhuận vay tín chấp trong kinh doanh của ngân hàng, hoặc sức ép cạnh tranh giữa các ngân hàng ngày càng lớn dẫn đến việc chạy theo quy mô, bỏ qua các tiêu chuẩn, điều kiện cho vay nghiêm khắc, thiếu quan tâm đến chất lượng khoản vay dẫn đến nợ xấu.
  • Nhân viên tư vấn làm hồ sơ lách luật, làm giả lịch sử tín dụng nhằm qua mặt ngân hàng để khách hàng được phép vay. Đồng thời ngân hàng không đủ thông tin chính xác để phân tích, đánh giá khách hàng, hoặc lơ là trong bước kiểm tra dẫn đến đánh giá sai hồ sơ vay vốn. Hoặc xác định sai thời hạn cho vay và trả nợ không phù hợp với chu kỳ tài chính của khách hàng.

Cách phòng tránh nợ xấu là gì?

Để biết cách phòng tránh nợ xấu là gì, người đi vay và người cho vay có thể tham khảo những lời khuyên hữu ích từ các chuyên gia tài chinh dưới đây:

  • Trước khi quyết định vay, bạn nên đánh giá lại khả năng trả nợ của mình. Xem xét thời gian, số tiền thanh toán của khoản nợ cũ và khoản nợ mới, đồng thời lập kế hoạch trả nợ cụ thể để tránh những trường hợp không mong muốn.
  • Mua bảo hiểm khoản vay để phòng rủi ro mất khả năng trả nợ.
  • Chi tiêu vừa phải.
  • Có ý thức trả nợ và trả nợ đúng hạn.
  • Cân nhắc sử dụng tính năng thanh toán tự động đối với tài khoản thanh toán của ngân hàng để không bị quên khi đến ngày thanh toán.
  • Nếu vì một lý do bất khả kháng mà bạn không thể trả nợ ngân hàng như đã cam kết, vui lòng liên hệ ngay với nhân viên ngân hàng để trao đổi về biện pháp trả nợ tốt nhất.
Cách tránh nợ xấu
Nếu bạn là người đã có gia đình, việc quản lý ngân sách là rất quan trọng trong việc phòng tránh nợ xấu

FAQ – Các câu hỏi thường gặp về “Nợ xấu là gì”

Nợ xấu là bao nhiêu ngày?

Nợ xấu được tính là các khoản nợ bị quá hạn thanh toán từ 90 ngày trở lên theo hợp đồng tín dụng đã ký.

Nợ xấu là nợ từ nhóm mấy?

Nợ xấu là nững người nợ từ nhóm 3 , nhóm 4 và nhóm 5. Những người có nợ xấu ở các nhóm này sẽ bị xếp vào danh sách nợ xấu trên CIC.

Cách kiểm tra nợ xấu là gì?

Bạn có thể chủ động kiểm tra nợ xấu cá nhân bằng CMND trên website CIC hoặc gọi tổng đài kiểm tra nợ xấu.

Để biết bản thân có bị nợ xấu hay không, bạn có thể tham khảo bài hướng dẫn 3 bước kiểm tra nợ xấu bằng CMND

Bị nợ xấu vay được không?

Bạn hoàn toàn không thể thay đổi thông tin nợ xấu của mình trên Hệ thống Thông tin Tí dụng, chỉ có thể đợi hệ thống cập nhật sau một thời gian. Khi hết nợ xấu, bạn sẽ được xét duyệt vay như bình thường.

Nợ xấu có mua xe trả góp được không?

Mua xe trả góp cũng là một hình thức vay tín chấp/ vay thế chấp. Nếu bạn có nợ xấu nhóm 1 2 thì có thể sẽ được mua trả góp. Nếu là nợ xấu nhóm 3, 4, 5 thì sẽ không thể mua xe trả góp.

Nợ xấu mở được thẻ tín dụng không?

Khi bị nợ xấu, ngân hàng sẽ đánh giá bạn có điểm tín dụng thấp, uy tín thấp, khả năng trả nợ kém. Chính vì vậy, theo quy định của hầu hết các ngân hàng hiện nay, khách hàng bị nợ xấu từ nhóm 2 trở lên sẽ không đủ điều kiện mở thẻ tín dụng.

Người thân mắc nợ xấu vay được không?

Mặc dù các khoản vay cá nhân yêu cầu khách hàng cần chứng minh tài sản đảm bảo thuộc sở hữu của chính chủ và chứng minh bản thân trước đó không có tiền sử nợ xấu.

Mặc dù vậy, nếu trong hộ khẩu của bạn có người thân đã từng bị nợ xấu (ví dụ bố hoặc mẹ) thì rất có khả năng cao khoản vay thế chấp/ tín chấp của bạn sẽ không được ngân hàng phê duyệt.

Việc vay vốn tiêu dùng là hoàn toàn chính đáng đối với tất cả mọi người có đủ tuổi, có năng lực lao động để thanh toán khoản nợ. Tuy nhiên đề không bị rơi vào tình trạng nợ xấu gây ảnh hưởng lớn đến bản thân những người xung quanh, bạn nên ý thức được năng lực trả nợ của mình, đồng thời có kế hoạch tài chính rạch ròi, nghe lời khuyên từ những người có kinh nghiệm quản lý tài chính.

Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn giải thích được nợ xấu là gì, cũng như nhận thức được ảnh hưởng tiêu cực từ nợ xấu là gì để phòng tránh trong quá trình đi vay. Chúc bạn thành công.

5/5 - (1 bình chọn)

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *